Patenty regionalne umożliwiają uzyskanie ochrony patentowej na terytorium państw, związanych zwykle umowami międzynarodowymi.

Rzeczpospolita Polska jest stroną Konwencji o patencie europejskim.

Europejski Urząd Patentowy udziela patentów europejskich (nie należy mylić z - patentami Wspólnoty). Patent europejski udzielany jest na podstawie jednego zgłoszenia, w którym można wybrać do ochrony 38 krajów europejskich.

Państwa członkowskie Europejskiej Organizacji Patentowej (stan na 10 stycznia 2020 r.):
Albania, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Monako, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, San, Marino, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.

DOKONYWANIE EUROPEJSKICH ZGŁOSZEŃ PATENTOWYCH ZA POŚREDNICTWEM UPRP

Procedura postępowania w europejskich zgłoszeniach patentowych:

1. Zapoznać się z podstawowymi informacjami umieszczonymi w „Poradniku wynalazcy” (bezpłatna publikacja UPRP z 2009 r.) dotyczącymi europejskiej procedury .
Przepisy odnoszące się do procedury EP podane są w publikacji Urzędu z 2007 roku „Konwencja o patencie europejskim 2000” oraz w publikacji z 2010r. „Regulamin wykonawczy do konwencji o udzielaniu patentów europejskich”.

2. Wypełnić formularz (wspólny dla wynalazków i wzorów użytkowych) zgodnie z uwagami (formularz ten jest dostępny na stronie Urzędu w zakładce „Procedura udzielania patentów europejskich”).

3. Dokonać zgłoszenia wynalazku (wzoru użytkowego) w Urzędzie Patentowym RP wybierając jeden z wymienionych poniżej sposobów wnoszenia dokumentacji.


INFORMACJE OGÓLNE

1. Kto może dokonać europejskiego zgłoszenia patentowego?

Europejskiego zgłoszenia patentowego może dokonać każda osoba fizyczna lub prawna bez względu na narodowość, miejsce zamieszkania czy siedzibę firmy. Może być ono również dokonane przez kilku współzgłaszających.

2. Gdzie można dokonać europejskiego zgłoszenia patentowego?

Zgłaszający może dokonać zgłoszenia w Europejskim Urzędzie Patentowym lub w urzędzie patentowym kraju, który jest stroną Konwencji o patencie europejskim, np. w Urzędzie Patentowym RP.

Dla zgłaszających - obywateli polskich lub polskiej osoby prawnej ustawa Prawo własności przemysłowej w Artykule 40 stanowi:
„Osoba mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej może dokonać zgłoszenia wynalazku, w celu uzyskania ochrony za granicą, za pośrednictwem Urzędu Patentowego, w trybie przewidzianym:
1) umową międzynarodową lub przepisami prawa Unii Europejskiej, o których mowa w art. 4, albo
2) niniejszą ustawą
– po dokonaniu zgłoszenia tego wynalazku w Urzędzie Patentowym.”


Ale Ustawa z 14 marca 2003r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w Artykule 3 ust.2 wprowadza znaczne ułatwienia dla zgłaszającychMogą oni dokonywać europejskiego zgłoszenia patentowego w Urzędzie Patentowym RP bez konieczności uprzedniego dokonywania zgłoszenia w trybie krajowym. Uniknąć można w ten sposób dokonywania dwóch oddzielnych zgłoszeń o udzielenie dwóch patentów, które miałyby taki sam skutek w Polsce.

„Europejskie zgłoszenie patentowe złożone za pośrednictwem Urzędu Patentowego przez osoby wymienione w art. 40 Prawa własności przemysłowej sporządza się w języku polskim albo dołącza się do niego tłumaczenie na język polski.”

Oznacza to, że jeżeli europejskie zgłoszenie patentowe oparte jest na polskim pierwszeństwie, może być dokonane zarówno w Europejskim Urzędzie Patentowym jak i w Urzędzie Patentowym RP. Natomiast, jeżeli europejskie zgłoszenie patentowe nie jest oparte na pierwszeństwie- musi być ono dokonane w Urzędzie Patentowym RP. Ma to na celu danie możliwości sprawdzenia wynalazków przez kompetentne organy państwowe tak, aby te wynalazki, które mogłyby stanowić naruszenie tajemnicy państwowej – ze względu na swój charakter lub przedmiot – nie zostały wysłane za granicę i pozostały w urzędzie krajowym jako wynalazki tajne.

3. Jak można dokonać europejskiego zgłoszenia patentowego?

  • osobiście
  • pocztą
  • faksem
  • elektronicznie


4. W jakim języku powinno być dokonane europejskie zgłoszenie patentowe?

Europejskie zgłoszenie patentowe powinno być dokonane w jednym z trzech języków urzędowych Europejskiego Urzędu Patentowego (angielski, niemiecki, francuski). Wybrany przez zgłaszającego język staje się językiem postępowania. Od 13 grudnia 2007r. europejskie zgłoszenie patentowe może być dokonane w dowolnym języku pod warunkiem, że w terminie określonym w Regulaminie, wpłynie do urzędu tłumaczenie na język procedury.

Zgłaszający, którzy posiadają miejsce zamieszkania lub główną siedzibę firmy w państwie należącym do Konwencji, którego językiem urzędowym nie jest język angielski, francuski czy niemiecki, a także obywatele tego państwa mający miejsce zamieszkania za granicą, mogą dokonywać europejskich zgłoszeń patentowych w języku urzędowym swojego państwa (np. w języku polskim). W ustawowym terminie muszą jednak dokonać tłumaczenia swojego zgłoszenia na język urzędowy Europejskiego Urzędu Patentowego, który staje się automatycznie językiem procedury.

Polscy zgłaszający mogą być uprawnieni do częściowej redukcji niektórych opłat. Aby skorzystać z redukcji opłat, polski zgłaszający musi spełnić poniższe warunki:

- musi zaliczać się do następującej grupy zgłaszających: osoby fizyczne, MŚP, uniwersytety, organizacje non-profit, jednostki badawczo-rozwojowe (w przypadku wielu zgłaszających, każdy ze zgłaszających musi zaliczać się do tej grupy). Zgłaszający powinien również zamieścić oświadczenie, że jest jednym z wyżej wymienionych podmiotów;

- w podaniu o udzieleniu patentu europejskiego, w pozycji dotyczącej złożenia wniosku o badanie musi zamieścić zdanie: „Niniejszym wnoszę (wnosimy) o badanie na podstawie art. 94 EPC.

Polscy zgłaszający, w zależności od języka zgłoszenia, po spełnieniu wyżej przedstawionych warunków może skorzystać z obniżenia następujących opłat:

- w przypadku zgłoszenia dokonywanego w języku polskim – redukcja o 30% opłaty za zgłoszenie i opłaty za przeprowadzenie badania;

- w przypadku zgłoszenia dokonywanego w jednym z języków urzędowych EPO (angielski, niemiecki, francuski) – redukcja o 30% opłaty za przeprowadzenie badania.

Polscy zgłaszający dokonujący zgłoszenia w języku urzędowym Europejskiego Urzędu Patentowego i nie opartego na pierwszeństwie zobowiązani są do nadesłania tłumaczenia zgłoszenia na język polski.

5. Co powinno zawierać europejskie zgłoszenie patentowe?

Zgłoszenie powinno zawierać: opis wynalazku, jedno lub więcej zastrzeżeń patentowych, rysunki powołane w opisie lub zastrzeżeniach, skrót oraz podanie o udzielenie patentu europejskiego. Do zgłoszenia mogą być dołączone inne dokumenty, jak np. dokument pełnomocnictwa, dokumenty pierwszeństwa, dokument dotyczący wskazania twórcy, formularz wniesienia opłaty, nośnik danych zawierający listę sekwencji.

Wszystkie wymogi formalne zgłoszenia, w tym informacje dotyczące redagowania opisu, zastrzeżeń patentowych, skrótu oraz rysunków zawarte są w Regulaminie wykonawczym EPC.

Podanie o udzielenie patentu europejskiego powinno być złożone na formularzu opracowanym przez Europejski Urząd Patentowy. Zawiera ono: wniosek o udzielenie patentu europejskiego; tytuł wynalazku; nazwę/nazwisko, adres i obywatelstwo zgłaszającego oraz państwo, w którym zgłaszający posiada miejsce zamieszkania lub główną siedzibę przedsiębiorstwa; nazwisko pełnomocnika (o ile został ustanowiony); oświadczenie zastrzegające pierwszeństwo z wcześniejszego zgłoszenia wskazujące datę oraz kraj, w którym dokonano tego zgłoszenia (o ile ma to zastosowanie); wykaz dokumentów dołączonych do podania oraz podpis zgłaszającego.

Podanie o udzielenie patentu europejskiego jest dostępne na stronie internetowej EPO (Europejskiego Urzędu Patentowego).

Wskazane jest złożenie dokumentacji zgłoszeniowej w dwóch egzemplarzach.

6. Opłaty związane ze dokonaniem europejskiego zgłoszenia patentowego

Po dokonaniu zgłoszenia, w ciągu jednego miesiąca należy wnieść następujące opłaty (liczy się data wpływu na konto Europejskiego Urzędu Patentowego.).

1. Opłata za zgłoszenie (krajowa opłata podstawowa), gdy:
- europejskie zgłoszenie patentowe zostało dokonane w formie elektronicznej - 135 EUR
- europejskie zgłoszenie patentowe zostało dokonane na nośniku papierowym - 285 EUR

Polskim zgłaszającym (osobom fizycznym, MŚP, uniwersytetom, organizacjom non-profit, jednostkom badawczo-rozwojowym) przysługuje 30% zniżka na opłatę za zgłoszenie, jeżeli dokonali zgłoszenia w języku polskim i w formularzu zgłoszeniowym wystąpili z wnioskiem o przeprowadzenie badania, wpisując zdanie w języku polskim: „Niniejszym wnoszę o badanie na podstawie art. 94 EPC”.

Jeżeli zgłoszenie zawiera więcej niż 35 stron, opłata jest powiększona o 17 EUR za każdą następną stronę.
Do stron, od których liczona jest powiększona opłata wlicza się strony opisu, zastrzeżeń patentowych, skrótu i rysunków (nie wlicza się stron podania).

2. Opłata za poszukiwanie - 1460 EUR

3. Opłata za szesnaste i każde następne do pięćdziesięciu zastrzeżenie patentowe – 265 EUR

4. Opłata za pięćdziesiąte pierwsze i każde następne zastrzeżenie patentowe - 660 EUR

Należne opłaty należy wnieść na konto Europejskiego Urzędu Patentowego:

COMMERZBANK AG
Promenadeplatz 7
80273 Munich, Germany
BLZ / Account No.: 70080000 / 3 338 800 00
BIC: DRESDEFF
IBAN: DE20 7008 0000 0333 8800 00
SWIFT CODE: DRESDEFF700

Od dnia 1 września 2014 r. zgłaszający proszeni są o dokonywanie wpłat wyłącznie na podany powyżej numer rachunku bankowego Europejskiego Urzędu Patentowego w COMMERZBANK AG.

Jeżeli europejskie zgłoszenie patentowe jest dokonywane za pośrednictwem Urzędu Patentowego RP należy uiścić opłatę:

5. Opłata za przekazanie - 300 zł
Opłatę za przekazanie należy wnieść na konto Urzędu Patentowego RP:
NBP O/O Warszawa 93 1010 1010 0025 8322 3100 0000


OMÓWIENIE PROCEDURY UDZIELANIA PATENTÓW EUROPEJSKICH

Procedura udzielania patentów europejskich przebiega etapowo. Polega na rozdzieleniu etapu poszukiwania i badania pełnego. Daje to zgłaszającemu możliwość podjęcia, na podstawie sprawozdania z poszukiwań i towarzyszącej mu opinii dotyczącej patentowalności, decyzji, czy przeprowadzić pełne badanie, a co się z tym wiąże, czy ponosić dalsze koszty związane z uzyskaniem ochrony patentowej.

Procedura udzielania patentów europejskich jest procedurą badawczą rozpoczynającą się od badania formalnego i obowiązkowego poszukiwania europejskiego. Sprawozdanie z poszukiwania sporządza się na podstawie zastrzeżeń patentowych z uwzględnieniem opisu i rysunków. W sprawozdaniu wymienia się dokumenty dostępne w Europejskim Urzędzie Patentowym w chwili sporządzenia sprawozdania, które mogą być brane pod uwagę przy ocenie nowości i poziomu wynalazczego. Natychmiast po sporządzeniu sprawozdania z poszukiwania przesyłane jest ono zgłaszającemu wraz z kopią dokumentów, które są powoływane w raporcie oraz z pisemną opinią dotyczącą patentowalności, która jest sporządzana na podstawie sprawozdania z poszukiwania. Ta część procedury kończy się po 18 miesiącach - licząc od daty pierwszeństwa - publikacją europejskiego zgłoszenia patentowego.

Druga część procedury (badanie merytoryczne) następuje jedynie na wniosek zgłaszającego i obejmuje badanie pełne i udzielenie patentu. W ciągu sześciu miesięcy od opublikowania europejskiego zgłoszenia patentowego wraz ze sprawozdaniem z europejskiego poszukiwania zgłaszający ma obowiązek złożyć wniosek o badanie (o ile nie dokonał tego w momencie składania wniosku o udzielenie patentu europejskiego) oraz musi wnieść stosowne opłaty:

- Opłata za badanie - 1840 EUR
Jeżeli w formularzu zgłoszeniowym zgłaszający wystąpił z wnioskiem o przeprowadzenie badania wpisując zdanie w języku polskim: „Niniejszym wnoszę o badanie na podstawie art. 94 EPC”, przysługuje mu obniżenie opłaty za badanie o 30%, tzn. wnosi (1830 - 552 = 1278 EUR).

- Opłata za wyznaczenie jednego lub więcej państwa członkowskiego - 660 EUR

- Opłata za rozszerzenia - 102 EUR
Jeżeli zgłaszający wyznaczy dwa kraje (Bośnia Hercegowina oraz Czarnogóra), które nie są członkiem Europejskiej Organizacji Patentowej, ale podpisały porozumienie o honorowaniu patentu europejskiego, i chce w tych krajach chronić swój wynalazek, musi za wyznaczenie każdego kraju wnieść opłatę w wysokości 102 EUR

7. Opłata za utrzymanie zgłoszenia w mocy (ochronę) (za trzeci rok) - 530 EUR
Od trzeciego roku zgłoszenia wnosi się corocznie opłatę za utrzymanie zgłoszenia w mocy ( za ochronę).

Po złożeniu wniosku o badanie oraz po wniesieniu stosownych opłat następuje drugi etap procedury, czyli badanie merytoryczne (tzw. badanie pełne). Badanie ma na celu sprawdzenie, czy dany wynalazek spełnia wszystkie wymogi Konwencji o patencie europejskim dotyczące zdolności patentowej, to znaczy, czy spełnia wymogi Artykułu 52 EPC 2000: „Patenty europejskie udzielane są na wynalazki we wszystkich dziedzinach techniki pod warunkiem, że są one nowe, posiadają poziom techniczny i nadają się do przemysłowego stosowania”.

Jeżeli Europejski Urząd Patentowy uważa, że zgłoszenie i wynalazek, którego ono dotyczy spełnia wymogi Konwencji podejmuje decyzję o udzieleniu patentu. Zgłaszający musi uiścić opłatę za udzielenie patentu, włączając opłatę za wydrukowanie opisu patentowego - 1040 EUR (jeżeli patent zawiera więcej niż 35 stron, opłata jest powiększona o 17 EUR za każdą następną stronę).